Thema: Dementie

“Ze verloor eerst haar spraak, dan haar waardigheid, dan haar hartenklop”.

Eind 2009 verscheen het boek Sprakeloos van de Vlaamse auteur Tom Lanoye. Over zijn moeder die na een beroerte haar spraak verliest. Over haar strijd. Haar aftakeling. En over een zoon, de schrijver, die geen letter meer op papier krijgt. Een familiegeschiedenis van 350 bladzijden lang. Aan regisseuse Hilde van Mieghem de zware taak dat naar het witte doek te vertalen.

Met één klap geveld

Josée Verbeke (Viviane de Muynck) is een levenslustige en aanwezige vrouw. Echtgenote en moeder. Amateuractrice en slagersvrouw. Als ze getroffen wordt door een beroerte verandert haar leven van de een op andere dag. Met één klap is haar het zwijgen opgelegd. Wat rest is wat gebrabbel. Haar zoon, Jan Meerman (Staney Crets), is schrijver en worstelt met de deadline van zijn nieuwe boek en de zorg voor zijn moeder. We worden door middel van flashbacks heen en weer geslingerd tussen heden en verleden. Zo zien we zijn moeder als jong meisje en als jonge moeder. Ook zien we het gezin waarin hij opgroeide. De onderliggende verhoudingen komen hierdoor bloot te liggen. Vooral de moeizame band tussen moeder en zoon wordt hier verduidelijkt. Uiteindelijk is het haar jongste zoon Jan die alles in het werk stelt om zijn moeder te behoeden voor een mensonterend bestaan.

Viviane de Muynck is als moeder weergaloos. Haar interactie met haar zoon (Crets) is een grootse. Het universele thema: het zorgen en omgaan met de aftakeling van de ouder(s) wordt hier mooi en ontroerend in beeld gebracht. Een van de meest memorabele scènes is er een waarin de zoon eigenhandig de luier van zijn moeder vervangt. Teder en ontroerend tegelijk. Hier zijn Crets en de Muynck op hun best.